Alles waan. Louis Ferron en het Derde Rijk

Amsterdam, Uitgeverij De Bezige Bij, 2015.
ISBN 978 90 234 9316 7

KONST_Waan

I

In

In 2015 is het tien jaar geleden dat Louis Ferron overleed. De Tweede Wereldoorlog is uit zijn imposante oeuvre niet weg te denken en zijn vijf Duitslandromans behoren tot het belangrijkste wat er in de Nederlandse literatuur over de geweldsdictatuur van Adolf Hitler is geschreven.

Als de onechtelijke zoon van een Nederlandse moeder en een Wehrmachtsoldaat vond de auteur uit Haarlem in zijn afkomst de eigenlijke drijfveer voor zijn literaire werk. Vanuit een diepe verbondenheid met zijn vaderland neemt hij zijn lezers mee naar de onderwereld van de Duitse geschiedenis en onderzoekt hij wat er tijdens de jaren dertig en veertig allemaal is misgegaan.

Jan Konst is op zijn beurt gegrepen door de beelden, de motieven en de denkwereld van Ferron. Hij legt voor het eerst diens historische bronnen bloot en betrekt die in een nieuwe, omvattende duiding van de Duitslandromans. Het levert een fascinerend portret op, en opent de boeken van Louis Ferron voor nieuwe én oude lezers. Zeventig jaar na de Tweede Wereldoorlog en tien jaar na de dood van Louis Ferron is het tijd ze opnieuw voor het voetlicht te brengen.

_

vlag duitsland Ein deutsche Übersetzung des Flappentextes finden Sie hier

vlag nederlandDe Duitslandromans van Louis Ferron

Vlag Duitsland nieuw
Louis Ferrons Deutschlandromane

.

Interview NPO Radio 1 | 7. Juli 2015
(10 Minuten)

_


Frei zugängliche Artikel


Je lijkt me gevaarlijker dan al die hoge heren bij elkaar: referentialiteit en retorica
in De keisnijder van Fichtenwald van Louis Ferron

Nederlandse Letterkunde | 2009

***************
Dokter Jankowsky alias Sigmund Rascher: nogmaals over referentialiteit
in Louis Ferrons De keisnijder van Fichtenwald

Nederlandse Letterkunde | 2011

***************
 De rol van ‚völkisch-nationale‘ en nationaalsocialistische literatuur
in Het stierenoffer van Louis Ferron

Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde | 2012

***************
Zullen de goden pas tevreden zijn als zij de tanden in het eigen vlees
hebben gezet? De betekenis van leven en werk van Heinrich von Kleist
voor De keisnijder van Fichtenwald van Louis Ferron

Internationale Neerlandistiek | 2013
.

Ziektegeschiedenissen als de sprookjes van een nieuwe tijd.
De historische werkelijkheid in De gallische ziekte (1979) van Louis Ferron.

Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde | 2014

***************
De heilige plicht van de gehoorzaamheid: de karaktertekening
in de Duitslandromans van Louis Ferron tegen de achtergrond
van het concept van de autoritaire persoonlijkheid

Internationale Neerlandistiek | 2014

.

_

Saskia Goldschmidt:
Het boek is een inspirerende ingang tot het werk van Ferron. (20. Mai 2015)

.

***************

De keisnijder van Fichtenwald

Ferrons boeken zijn altijd als postmodernistisch beschouwd; als een instabiele taalwereld waarin je geen betekenis kan achterhalen. Maar wanneer je veel tijd investeert, kun je de bronnen terugvinden waarop Ferron zich heeft gebaseerd. Dan lukt het opeens om achter die onbetrouwbare ik-perspectieven te kijken en kan je precies zien op welke manier de werkelijkheid vertekend wordt.

 Interview met Kim Visbeen in BABEL
(Juni 2015)

.
***

Mijn belangstelling voor het werk van Ferron heeft veel te maken met de centrale rol
die Duitsland en het Duitse verleden erin spelen. Vanaf de dag dat ik als Nederlander
naar Berlijn verhuisde en een stad leerde kennen waar kort daarvoor de Muur
nog had gestaan, ben ik gegrepen door wat er in mijn tweede vaderland
allemaal voorgevallen is. Mijn interesse voor het land dat niet alleen Dichter en Denker
voortbracht, maar ook misdadige politici wier namen nog vaak genoeg zullen vallen,
groeide toen ik vader werd van twee half-Duitse dochters. Ze zijn geboren in 2002 en 2004
en maakten dat ik mij niet meer alleen met Nederland, maar ook steeds meer
met hun geboorteland verbonden voelde. Mijn dochters weten wie Ferron was
en nemen zijn naam regelmatig in de mond. Ik moet dan altijd denken aan uitspraken
van de schrijver, die het zo graag gezien zou hebben dat Duitsland, het land
waarmee hij zich identificeerde, zijn werk en hemzelf had leren kennen. Zonder Duitsland
en zonder mijn dochters had ik waarschijnlijk een andere Ferron ontdekt en waren
zijn romans nooit dat geworden wat ze nu voor mij zijn.
ALLES WAAN –
S. 13

.

***************

LESEPROBEN

Voorwoord
De uitbeelding van de historische werkelijkheid

.

._

PRESSESTIMMEN

.

.

ferron-telegraaf.jpg

De vijf historische romans van Louis Ferron over het Derde Rijk zijn onverwacht actueel. Over deze onechtelijke zoon van een Wehrmachtsoldaat schreef literatuurwetenschapper Jan Konst (52) een verrassend persoonlijk boek. | Rob Savelberg | De Telegraaf, 19. Mai 2015.

***

Er is Ferron meer verweten. Bijvoorbeeld dat hij wel eens een loopje nam met de historische werkelijkheid. Over dat aspect komt hoogleraar Jan Konst met nieuwe bevindingen, die bijdragen aan de toegankelijkheid van onder meer het recent heruitgegeven De keisnijder van Fichtenwald. | Jaap Timmers | Haarlems Dagblad, 20. Mai 2015.

ferron-haarlems-dagblad.jpg

***************

De schat aan historische, literaire en culturele verwijzingen die Konst in Alles waan
samenbrengt en beschrijft, vergemakkelijkt ongetwijfeld de lezing van de Duitslandromans
van Ferron. Het is dan ook een aanrader voor alle liefhebbers van Ferrons oeuvre,
leek of academicus. Het boek is erg toegankelijk en leesbaar: Konst vermijdt
onnodig jargon en wisselt theoretische passages en opsommingen van bronnen af
met anekdotes – over zijn leven als hoogleraar en als vader van twee dochters
die in Duitsland opgroeien.
Karen van Hove | deReactor.org (27. Oktober 2015)

***************

Alles Waan is een poging om in kaart te brengen hoe de historische referenties
in Ferrons romans functioneren. De modern letterkundige in mij is dan wat jaloers,
en zit klaar om Konst op ‘fouten’ te betrappen, van het soort dat ik zou maken
als ik over Konsts vroegere onderwerp, vroegmoderne cultuur, zou gaan schrijven.
Konst trekt zich inderdaad weinig aan van hoe het ‘hoort’: de nadruk op de biografie
en op de intenties van de schrijver bijvoorbeeld, zijn hoogst ongebruikelijk. Hij kent
die conventies wel, maar hij legt ze terzijde, omdat hij ze niet kan gebruiken bij zijn analyse.

Yra van Dijk | TNTL, Vol. 132 (2016-1).

.

***************

                   Gekkenschemer      Stierenoffer      Keinsnijder

***************

Het boek Alles Waan van de Berlijnse hoogleraar Nederlandse letterkunde Jan konst
gaat volgens de ondertitel over Louis Ferron (1942-2005) en het Derde Rijk, maar je kunt het
ook lezen als een betoog tegen het postmodernisme en voor de persoonlijkheid.

Marc van Oostendorp | Neder-L (20. Mai 2015)
.

***************

Alles waan - pagina 1    Alles waan - pagina 2

.

***************

Alles Waan is een hybride boek: een essay waarin de auteur de resultaten van wetenschappelijk onderzoek vervlecht met zijn eigen levensloop, als Nederlands hoogleraar in Berlijn en als vader van in Duitsland geboren en getogen dochters.
Sven Vitse |  Internationale Neerlandistiek, Vol 54 (2016-2)

.

***************

Omslag - Alles Waan 2